Het Nederlands elftal vliegt morgen naar Parijs voor de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Frankrijk. In plaats van in 3h10 minuten van Schiphol naar Gare du Nord te gaan op groene stroom, kiest de KNVB voor het vervuilende vliegtuig.
Deze week kwam ook het laatste VN-klimaatrapport uit. Het is duidelijk dat de uitstoot razendsnel omlaag moet om de kans op een leefbare aarde te behouden. Ook het voetbal moet daarin zijn verantwoordelijkheid nemen. Net als elke sector moet het zijn uitstoot omlaag brengen.
Én het voetbal heeft een gigantisch podium. Het voorbeeld dat voetbalbonden, clubs en spelers geven wordt gezien door miljoenen fans over de hele wereld. Wij roepen de KNVB dus op om die verantwoordelijkheid te nemen en voortaan de trein te nemen – of de bus – als een stad binnen een uur of zes zo te bereiken is.
Frank Huisingh, oprichter van Fossil Free Football: “Iedereen weet dat vliegen enorm vervuilend is en dat de treinverbinding met Parijs uitstekend is. Het is onbegrijpelijk dat de KNVB er dan toch voor kiest met het vliegtuig naar Parijs te gaan. Hiermee geeft de KNVB het verkeerde voorbeeld.”
Parijs is het epicentrum van de discussie over onnodige vliegreizen in het voetbal. Daar lachten PSG-coach Galtier en Mbappé om de vraag waarom de club het vliegtuig nam naar Nantes, slechts 2 uur en 7 minuten met de trein vanuit Parijs. Galtier grapte dat PSG ook een “zandjacht” had overwogen voor de reis naar Nantes. Dit alles nadat een directeur van de Franse spoorwegen had aangegeven dat zij PSG graag helpen om alle noodzakelijke veiligheidsmaatregelen voor een comfortabele treinreis te regelen. Supporters van FC Nantes kwamen vervolgens in actie richting hun club: FC Nantes nam dit jaar wel de trein naar Parijs.
Met de trein gaan in plaats van het vliegtuig is belangrijk, meer er kan en moet meer gebeuren om het voetbal te verduurzamen. Allereerst kan het voetbal, net als eerder gebeurde met tabak en alcohol, fossiele reclame verbieden. Het is moeilijk uit te leggen dat bonden en clubs van jonge spelers verwachten dat zij reclame maken voor bedrijven – van olie- en gasbedrijven tot vliegtuigmaatschappijen, autobedrijven die vooral SUVs verkopen en banken die veel in olie en gas investeren – die hun eigen toekomst verpesten. Ook het voetbal lijdt onder de klimaatcrisis: in extreme hitte of op een te droog of juist ondergelopen veld kun je niet spelen.
De vraag over fossiele sponsors is ook van toepassing op de KNVB: hoofdsponsor ING steekt helaas nog altijd veel meer geld in fossiele bedrijven dan in voetbal. In 2021 was dit 11 miljard euro, gemiddeld gaat het om 9 miljard euro per jaar (zie o.a. BankTrack en FossielvrijNL voor achtergronden). Daarmee jaagt de bank de klimaatcrisis verder aan en gaat het tegen alle adviezen van de VN en het Internationale Energie Agentschap in. Dit geld is ook hard nodig om de overstap naar hernieuwbare energie te financieren. Het zou goed zijn als de KNVB, net als andere organisaties, ING oproept te stoppen met de fossiele financiering die een leefbare toekomst voor hun eigen leden bedreigt. Fossil Free Football riep hier al eerder toe op, helaas zonder succes.
Tot slot kan een andere voetbalkalender de uitstoot van het voetbal omlaag brengen. Steeds meer en grotere internationale toernooien organiseren leidt tot meer vliegreizen van fans en spelers en dus meer uitstoot. Kleinere en meer regionaal ingerichte competities maken het voor clubs en fans mogelijk om met de trein of bus naar uitwedstrijden en toernooien te reizen. De UEFA, FIFA en KNVB moeten hiermee aan de slag om de doelen (50% reductie in 2030) van het UN Sports for Climate Action Framework – waar de UEFA en FIFA bij zijn aangesloten – te halen. Zo’n competitie-indeling helpt ook overbelasting bij spelers te verminderen én maakt het voetbal toegankelijker voor fans.
